02.02.2012
Op 1 januari 2007 traden Roemenië en Bulgarije toe tot de Europese Unie. België maakte toen gebruik van de mogelijkheid om het vrij verkeer van die nieuwe EU-werknemers tijdelijk op te schorten. Er werd voor hen wel in bijzondere overgangsmaatregelen voorzien, zodat ze niet noodzakelijk dezelfde strenge procedure als d e niet-EU-burgers moesten doorlopen. De ministerraad heeft die overgangsmaatregelen onlangs nog verlengd tot eind 2013. Op het vlak van hun verblijfsrecht werden de regels echter toch wat versoepeld.
Principe: vrij verkeer van EU-onderdanen
Een van de basisbeginselen van de Europese Unie is het vrij verkeer van personen. In principe hebben alle EU-onderdanen dus het recht om vrij naar België te reizen. Indien zij minder dan 3 maanden in België wensen te verblijven, moeten zij enkel het bewijs kunnen leveren van hun nationaliteit. Indien zij niet in een hotel of pension verblijven is een registratie bij de gemeente wel verplicht (bijlage 3ter).
Indien de EU-onderdaan naar België wenst te komen om hier in loondienst te werken (arbeidsmigrant) en hiervoor ook langer dan 3 maanden in België wenst te verblijven, zal hij eveneens zijn nationaliteit moeten kunnen aantonen. In dat geval geldt er wel altijd een registratieverplichting bij de gemeente (bijlage 19). Eens de voorwaarden onderzocht en voldaan bevonden zijn, zal hem een elektronische vreemdelingenkaart E worden afgeleverd.
Er is voor de tewerkstelling van EU-onderdanen in principe geen enkele arbeidskaart of -vergunning vereist.
Overgangsmaatregelen Roemenië en Bulgarije
In tegenstelling tot de andere EU-onderdanen, moeten Roemenen en Bulgaren die arbeid in loondienst (arbeidsmigranten) willen komen uitoefenen, nog steeds over een arbeidskaart B beschikken. Dit is een overgangsmaatregel die eind vorig jaar nog werd verlengd tot en met 31 december 2013. Vanaf 2014 zullen ook zij dus vrijgesteld zijn van de verplichting om een arbeidskaart te bekomen.
Tijdens het eerste jaar wordt de arbeidskaart B enkel afgeleverd voor knelpuntberoepen. Nadien kunnen zij er een krijgen voor om het even welk beroep. Er geldt dan namelijk een volledige vrijstelling van arbeidsmarktonderzoek.
Opgelet: Als werkgever moet u eerst een arbeidsvergunning aanvragen voor het uit te voeren werk waarvoor u de nieuwe EU-onderdaan wil aanwerven. Die aanvraag moet gebeuren bij de gewestelijke overheid. Het toekennen van de arbeidsvergunning gaat gepaard met het toekennen van de arbeidskaart B aan de buitenlandse onderdaan.
Gelijkstelling verblijfsstatuut met "gewone" EU-onderdanen
Sinds 1 januari 2012 geldt er geen bijzonder verblijfsstatuut meer voor deze nieuwe EU-onderdanen. Indien een Roemeen of Bulgaar naar België komt om er te wonen en te werken, dient hij binnen de drie maanden na zijn aankomst een aanvraag tot verklaring van inschrijving te doen bij de gemeente waar hij verblijft. Na een woonstcontrole wordt hij ingeschreven in het vreemdelingenregister. Bij zijn aanvraag, of ten minste 3 maanden later, moet de Roemeense of Bulgaarse arbeidsmigrant wel zijn arbeidskaart B aan de gemeente bezorgen. Van zodra hij dat doet, levert de gemeente een 'verklaring van inschrijving' af (bijlage 19). Daarna zal hem de elektronische vreemdelingenkaart E worden afgeleverd.
Ook voor de familieleden van Bulgaarse of Roemeense arbeidsmigranten die voortaan naar ons land willen komen, gelden voortaan dezelfde gezinsherinigingsregels als voor de andere "nieuwe" EU-onderdanen.